تا حالا این را شنیده اید که دکتر به بیمارش می گوید دلیل اصلی بیماری ات استرس است. این به چه معنی و مفهومی است؟ استرس باعث بروز چه بیماری هایی می شود؟ آیا می توان گفت منشا تمامی بیماری ها استرس است؟ اگر استرس را کنترل کنیم مطمئنا به سود ماست. اما قبل از آنکه دلایل کافی برای درمان استرس بیمارگونه داشته باشیم باید بدانیم که استرس چگونه ما را بیمار می کند.
استرس چیست ؟
استرس به حالتی گفته می شود که انسان در شرایط خاصی قرار گرفته باشد. این شرایط خاص در مواقعی به وجود می آید که انسان توانایی هایش را برای غلبه بر شرایط موجود کافی نمی داند. مثلاً تصور کنید شما باید ۵۰ صفحه از یک پروژه را تا پایان هفته تایپ کنید و تنها سه روز وقت دارید اما یکدفعه تلفن تان زنگ می زند و صدای پر از اضطراب خواهرتان را می شنوید. وظیفه ای به شما محول شده و آن نگهداری کردن از فرزندان خواهر بزرگتان است. یاد پروژه می افتید و استرس سراغ شما میآید که چگونه با وجود سه بچه پر سر و صدا می توانید پروژه را انجام دهید؟! این نوع استرس بدلیل احساس ناتوانی از انجام کارها بصورت همزمان سراغ ما می آید.
محققین حدس می زنند بیش از ۷۵٪ مراجعه کنندگان به مراکز پزشکی مانند اورژانس به دلیل بروز استرس بیمار شده اند. در دنیا بیش از ۱۰۰ میلیون نفر همیشه از داروهای کاهش دهنده استرس استفاده می کنند. این آمار نشان دهندهی گسترش بیماری هایی است که بدلیل استرس به وجود می آیند. آثار فیزیوژیک استرس کنترل نشده بر بدن در تمامی موجودات زنده دردناک و بیمارکننده است.
طبق آنچه در تصور زیر می بینید سیستم عصبی و غدد ما به دلیل استرس عضلات و اعضا بدن را تحت فشار قرار می دهند.
چگونه استرس می تواند موجب گردن درد شود ؟
عضلات شما هدف اولیه ی استرس هستند. وقتی تحت استرس هستید، عضلات شما فشرده و گرفته می شوند. این گرفتگی عضلانی می تواند بر عصب ها، رگ های خونی، اعضاِ بدن، پوست و استخوان ها تاثیر بگذارد. گرفتگی عضلانی به طور مزمن می تواند منجر به انواع ناراحتی ها از جمله اسپاسم های عضلانی، گرفتگی شدید، درد در صورت و فک، دندان قروچه و لرزش شود. بسیاری از انواع سردرد، دردقفسهی سینه و کمر درد رایج هستند که نتیجه گرفتگی عضلانی ناشی از استرس هستند.
انتقال استرس به قلب
استرس می تواند نقشی در بیماری های مربوط به گردش خون مانند سکته قلبی، مرگ ناگهانی قلبی و سکته ی مغزی داشته باشد.این حقیقت جای شگفتی ندارد، زیرا استرس می تواند فشار خون را افزایش دهد، رگ های خونی را باریک کند، میزان کلسترول را بالا برد، ضربان قلب را نامنظم کند و سرعت لخته شدن خون را بالا برد. در قرن حاضر استرس در کنار سیگار کشیدن، اضافه وزن داشتن و عدم ورزش، قرار می گیرد. بیماری های قلبی باعث مرگ مردان بالای ۵۰ سال و زنان ۶۵ سال است و درمان استرس در هر زمانی فوق العاده به بهبود شرایط بیماری قلبی کمک می کند.
ضربه به شکم
آیا تا حالا توجه کرده اید که استرس راه خود را به شکم باز می کند؟ سیستم روده و معدهی شما می تواند هدف بیشتر استرس های زندگی باشد. استرس می تواند بر ترشح اسید در معده تاثیر بگذارد. استرس همچنین روند حرکت های دودی روده ها را سریع یا کند می کند. یبوست، اسهال، گاز معده، نفخ معده و کم شدن یا زیاد شدن ناگهانی وزن همگی از آثار استرس هستند. استرس می تواند بر بیماری ریفلاکس موثر باشد و همچنین می تواند نقشی در سندرم روده های حساس و کولیت داشته باشد.
تاثیر استرس بر سیستم ایمنی بدن
از حدود یک دههی پیش، شواهدی موجود است که تئوری تاثیر استرس بر سیستم ایمنی بدن را تایید می کند. در واقع، محققان بر این شاخه، نامی هم ابداع کرده اند. آنها این زمینه را سایکو نورو ایمونولوژی ( ایمنی شناسی روانی _ عصبی ) می نامند. دانشمندانی که تصمیم می گیرند در این شاخه کار کنند، در مورد رابطه ی بین حالات فرد، شرایط عاطفی، میزان هورمون ها و تغییرات سیستم عصبی و سیستم ایمنی مطالعه می کنند. استرس طولانی مدت می تواند سیستم ایمنی را تحت تاثیر بگذارد. به گونه ای که بدن در مقابل باکتری ها و ویروس ها تضعیف می شود. استرس می تواند در هنگامی که بیماریهایی مانند ایدز، تبخال، سرطان بدخیم، عفونت ویروسی؛ آرترید روماتوئید و آلرژی های خاص و همین طور دیگر شرایط ایمنی خودکار، ایفا کند.
حقایقی درباره سرماخوردگی و استرس
شاید تا حالا این را شنیده باشید که فردی به دلیل استرس زیاد سرما خورده باشد یا آب ریزش بینی اش بیشتر شده است. شلدون کوهن روانشناس دانشگاه کارنگی ملون مطالعاتی درباره تاثیر استرس بر بیمار شدن انجام داده است. نتایج جالب بودند. استرس می تواند مقاومت بدن را در برابر ویروس سرما خوردگی کاهش بدهد. استرس زیاد که بیش از ۱ ماه طول می کشد معمولا باعث سرما خوردگی می شود.بیکار بودن و داشتن مشکلات خانوادگی و مسائل عاطفی باعث می شود بدن افراد در برابر ویروس ها سریعتر بیمار شود.
نقش استرس در افزایش کلسترول
تعدادی از مطالعات نشان داده اند که وقتی تحت استرس هستید، میزان کلسترول بدنتان بالا می رود. محققان قبل و بعد از ماه آوریل که دوره ای بسیار شلوغ برای حسابداران مالیاتی است، میزان استرس آن ها را بررسی کرده اند. آنها همچنین به میزان کلسترول خون حسابداران شرکتی توجه کردند که در این ماه ضرب الاجل های پر استرسی داشتند. محققان دریافتند که برای هر دو گروه، میزان کلسترول قبل از ضرب الاجل آوریل به طور چشمگیری افزایش و پس از آن کاهش می یابد. آن ها متوجه افزایش دیگری در میزان کلسترول حسابداران شرکتی، با نزدیک شدن ضرب الاجل ژانویه شدند و مجددا پس از ضرب الاجل، میزان لیپید خونشان به حالت طبیعی بر می گشت.
این مقاله در روز یکشنبه همین هفته به روز می شود . . .